Citizenfour is het langverwachte derde deel van Laura Poitras’ trilogie over het Amerika van na 11 september 2001. Na My Country, My Country (2006) en The Oath (2010), die respectievelijk gingen over de oorlog in Irak en de detentie van vermeende terroristen in Guantanamo Bay, zou het derde deel gaan over het misbruik door de nationale veiligheidsdiensten in de Verenigde Staten.
Poitras was al een paar jaar met de film bezig toen ze in januari 2013 gecodeerde e-mails ontving van een anonieme bron. Deze “citizen four” schreef dat hij bewijzen had van grootschalige illegale afluisterpraktijken van de National Security Agency (NSA) in samenwerking met een aantal buitenlandse inlichtingendiensten. Vijf maanden later vloog Poitras samen met de verslaggevers Glenn Greenwald en Ewen MacAskill van The Guardian naar Hongkong, waar zij vanaf het begin de gesprekken filmde met de man die later bekend werd als Edward Snowden.
Citizenfour is niet alleen een gedetailleerd ooggetuigenverslag van de gesprekken en sfeer op de hotelkamer van Snowden, maar laat ook de verstrekkende gevolgen van de onthullingen en de reacties van de buitenwereld zien. De film is bovenal een beklemmende documentaire thriller over een van de meest spraakmakende schandalen van het afgelopen decennium: een schandaal waarvan de volle omvang tot op heden nog altijd niet duidelijk is.
Pers
“De spannendste film van het jaar” – ★★★★★, Het Parool
“Een van de meest verontrustende documentaires van deze tijd” – ★★★★★, de Volkskrant
“IJzersterk opgebouwde paranoiathriller” – ★★★★★, De Telegraaf
“Bijzonder portret van een man die zijn leven opofferde voor een grotere zaak” – ★★★★★, VPRO Cinema
